ماتریالیسم تاریخی

ماتریالیسم تاریخی نظریه ای در باب تاریخ است که از سوی کارل مارکس طراحی گردید و توسط دوست و همکارش فردریک انگلس به عنوان برداشتی مادی گرایانه از تاریخ توصیف گردید نظریه مزبور بر اهمییت حیات اقتصدی و شرایطی که افراد در سایه آن وسایل امرار معاش خود را تولید و تکثیر می کنند تاکید دارد. این نظریه در بیانی ساده تر در این باور منعکس است که زیربنای اقتصادی اساساً مشتمل بر شیوه تولید یا نظام اقتصادی سازنده و معنی کننده روبنای مسلکی و سیاسی است و این روبنا در برگیرنده سایر نهاد ها از جمله سیاست،حقوق،مذهب،هنر و غیره است. ادعای مارکس مبنی بر این که وجود اجتماعی آگاهی را تعیین می کند جلوه دیگری از این نظریه میباشد بنابراین ماتریالیسم تاریخی تحولات اجتماعی ،تاریخی و فرهنگی را از منظر عوامل مادی و طبقاتی توجیه و تفسیر می کند. با وجود این مباحثات قابل ملاحضه ای پیرامون ماهیت دقیق رابطه بین ((زیر بنا و رو بنا )) صورت گرفته است . ماتریالیسم تاریخی را باید از ((ماتریالیسم دیالیکتیکی )) که بر حیات فکری اتحاد جماهیر شوروی سایه افکنده بود و دارای خصیصه ماشین انگارانه و جبرگرایی آشکار است تفکیک کرد.